Wat is boekwaarde?
Boekwaarde is de waarde waarvoor investeringen in de boeken staan. Je kunt het ook lezen als de boekhoudkundige waarde: de waarde zoals opgenomen in de boekhouding. Waardevolle spullen kennen een afschrijving, ze worden elk jaar minder waard. Let op; boekwaarde kan anders zijn dan de marktwaarde.
Boekwaarde berekenen gaat als volgt
De hoogte van de boekwaarde hangt af van de afschrijvingen. Elke investering hoger dan 450 euro heeft een verplichte afschrijving. Afschrijvingen moet je in je onderneming dan ook altijd verwerken op je investeringen.
Het makkelijkste voorbeeld – waar je bij afschrijven en boekwaarde aan kunt denken – is een auto.
Stel een nieuwe auto of bestelbus kost € 20.000 euro. De afschrijving van deze auto of bus is bijvoorbeeld € 4000 euro per jaar. De afschrijvingen trek je van de originele waarde af, de aanschafwaarde. En zo krijg je de boekwaarde; het bedrag waarvoor de investering op de balans terecht komt. De boekwaarde van de auto in ons voorbeeld is na 1 jaar € 16.000 euro. Elk jaar daalt deze boekwaarde verder.
De werkelijke waarde kan heel anders zijn
De werkelijke waarde kan in vergelijking met de boekwaarde heel anders zijn. Is de boekwaarde € 16.000 euro dan kan de waarde bij verkoop van dezelfde auto heel anders zijn. Ziet de betreffende auto er nog tiptop uit, dan betaalt een koper misschien wel € 17.000 euro voor deze auto. Dat is dan de marktwaarde.
Maar even zo goed kan het zijn dat de auto maar € 14.000 euro waard is, als er wat mankementen of beschadigingen zijn. Of als de kleur niet helemaal is wat de koper zoekt of wenst. Deze feitelijke waarde is dan ook niet hetzelfde als de boekwaarde. De boekwaarde geeft vaak wel een goede indicatie.
Naast een auto – materieel vast actief -, een machine of de inventaris zijn er ook spullen die niet tastbaar zijn. Ook van die investeringen schrijf je een bepaalde waarde af per jaar.
Boekwaarde en aandelen
Een onderneming kan aandelen hebben in een ander bedrijf. Er zijn in grote lijnen twee opties hiervoor:
- Aandelen aankopen op de aandelenbeurs. Dit heeft vaak een speculatief karakter, de koper koopt aandelen in de hoop ze op korte of langere termijn met winst weer te verkopen. De koper heeft geen of minimaal invloed op de bedrijfsvoering. Veelal worden deze aandelen verwerkt als effecten op de activazijde van de balans.
- Door een deelneming te nemen in een andere onderneming, zijnde veelal een B.V.. Doelstelling van een deelneming is meestal om invloed uit te oefenen op de bedrijfsvoering en daarmee het eigen vermogen van de onderneming (en daarmee de waarde van de aandelen) te laten stijgen. Deze aandelen worden verwerkt onder de financiële vaste activa van de onderneming.
De boekwaarde van de aandelen van de onder 1 genoemde optie is de beurswaarde per de laatste datum van de verslagperiode.
De boekwaarde van de aandelen van de onder 2 genoemde optie is gelijk aan het eigen vermogen op de balans van de onderneming, waar de aandelen in worden gehouden.
Wanneer gebruik ik de boekwaarde?
De boekwaarde geef je aan tijdens het invullen van de inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting. Het is de waarde die wordt opgenomen op de balans. Meestal bij vaste activa, soms ook de passiva.